Israëlische lastercampagnes hebben rampzalige gevolgen voor journalisten in Gaza - Free Press Unlimited zet druk op de Nederlandse regering

De systematische lastercampagne van de Israëlische regering tegen Palestijnse journalisten in Gaza verdraait journalistieke taken tot een daad van terrorisme. Een recent voorbeeld hiervan is Anas Al-Sharif, die door het Israëlische leger werd vermoord en vervolgens als Hamas-lid werd bestempeld. Zoals wel vaker kon deze beschuldiging niet onafhankelijk geverifieerd worden. Via ons noodfonds ondersteunen wij journalisten over de hele wereld met noodhulp, juridische bijstand en veiligheidsadvies. In de afgelopen twee maanden ontvingen we alleen al uit Gaza honderden verzoeken. Onder die verzoeken bevinden zich journalisten die de negatieve gevolgen van Israël’s laster aan den lijve hebben ondervonden.

Gerenommeerde journalisten als doelwit

Free Press Unlimited (FPU) ontvangt noodhulpaanvragen uit de hele wereld. Journalisten en mediawerkers worden grondig gescreend door middel van uitgebreide achtergrondcontroles en lokale netwerken. In de Palestijnse gebieden hebben wij gezien hoe gerenommeerde en gescreende journalisten het doelwit zijn geworden van Israëlische lastercampagnes en pogingen hun werk te weerleggen en te ontkrachten. 

In een recent geval heeft een consortium van persvrijheid organisaties, maatschappelijke organisaties, onafhankelijke journalisten en mediabedrijven unaniem getuigd van het geloofwaardige journalistieke werk van een Palestijnse journalist. Desondanks beschuldigde Israël de journalist ervan betrokken te zijn geweest bij de aanslagen van 7 oktober 2023, omdat hij tijdens de aanslag op Israëlisch grondgebied was gekomen. Dit was waar, simpelweg omdat hij was vertrokken om verslag te doen van de aanslagen – zoals elke andere journalist aan de frontlinie zou hebben gedaan. De journalist in kwestie kon dit aantonen met de tijdlijn van zijn verslaggeving via zijn mediakanalen. Hieruit bleek  duidelijk dat hij de gebeurtenissen als journalist – en niet als collaborateur – had gedocumenteerd. Bovendien bevestigde The Associated Press dat de foto's die hij had genomen pas ruim na het begin van de aanval waren ontvangen en gepubliceerd. Tijdlijnen die consistent zijn met elke journalistieke verslaggeving van crisissituaties. Deze journalist is sindsdien omgekomen tijdens een doelgerichte Israëlisch luchtaanval op het Nasser-ziekenhuis in Khan Yunis. Hij was daar aan het herstellen van verwondingen die hij bij een eerdere gerichte Israelische aanslag had opgelopen.  

Internationale media spelen een actieve rol

“We zien ook een ander patroon, waarbij media actief bijdragen aan dezelfde soort propaganda en daarmee de oorlogsmachine van Israël voeden”, zegt Jos Bartman, hoofd Onderzoek. 

Journalist Anas Fteha bijvoorbeeld, die de aanhoudende crisis als gevolg van de Israëlische bezetting documenteert, werd door het Duitse dagblad Bild en de krant Süddeutsche Zeitung afgeschilderd als een propagandist van Hamas. Een beeld dat door het officiële X-account van Israël gretig werd overgenomen. Anas Fteha publiceerde een verklaring om zich te verdedigen tegen de ongegronde beschuldigingen van Bild. Uit een uitgebreide analyse door factcheck platform Snopes bleek dat de beweringen onjuist waren en dat Fteha inderdaad op legitieme wijze mensen documenteerde die op hulp aan het wachten waren. Helaas was de schade al aangericht.

Aangerichte schade

“Het doelbewust zwartmaken en ongeloofwaardig maken van Palestijnse journalisten ontneemt hen het laatste beetje bescherming dat ze nog hebben in deze oorlog”, stelt Bartman. Het vermoorden van Palestijnse journalisten met een grote aanhang, zoals Anas al-Sharif, die ‘de stem van Gaza’ werd genoemd, leidt vrijwel zeker tot internationale veroordeling en tegenreacties. Door hun lastercampagnes, beperkt Israël kundig de negatieve impact van hun acties op de publieke opinie. Het dwingt journalisten die het slachtoffer zijn van deze campagnes om zichzelf te verdedigen en te legitimeren, met als gevolg een onvermijdelijk verlies in aanhang. In het beste geval leidt de laster tot het verlies van een opdracht voor een journalist. In het slechtste geval wordt het gebruikt om een gerichte moordaanslag te legitimeren.

Oproep aan internationale media

Helaas worden Israëlische lastercampagnes soms overgenomen door internationale media. FPU dringt er bij internationale media op aan om beschuldigingen tegen journalisten in Gaza met de grootste zorgvuldigheid te onderzoeken. 

Bartman: “Wanneer Israël beweringen verspreidt dat een journalist banden heeft met Hamas, moeten deze beweringen worden gezien in de context van een bewuste strategie om getuigen van oorlogsmisdaden het zwijgen op te leggen en verantwoordingsplicht te voorkomen.” 

Door deze laster zonder bewijs te herhalen, lopen de media het risico dat ze verhalen versterken die journalisten in nog groter gevaar brengen. Bovendien wakkeren internationale media soms de Israëlische propaganda aan door deze narratieven zelf te creëren. Persvrijheid is afhankelijk van de veiligheid van journalisten. We dringen er bij de internationale gemeenschap, en met name bij de wereldwijde media, op aan om het gebruik van desinformatie als wapen tegen journalisten te verwerpen en zich in te zetten voor het recht om vrij en veilig verslag te doen.

Doe je mee?

Deel en like onze posts! Wil je ook persoonlijk je steun uitspreken voor journalisten in Gaza? Download een van onze social cards en deel ze op je tijdlijn of print de poster uit en hang deze op! 

Ga naar de social cards en poster

Je kunt natuurlijk ook een donatie doen om ons te helpen journalisten wereldwijd te ondersteunen en veilig te houden. Zodat iedereen toegang blijft houden tot betrouwbare informatie!

Doneer nu

De actie in Den Haag is mogelijk gemaakt door de inzet en designs van Hey Honey.