Rapport bevestigt: steeds onveiliger voor journalisten in Nederland

Nieuws

Journalist at work during demonstration in the Netherlands

De Media Freedom Rapid Response (MFRR) publiceert vandaag haar rapport over de veiligheid van journalisten in Nederland. Na interviews met meer dan twintig lokale belanghebbenden concludeert de MFRR dat Nederland in veel opzichten een best practice-voorbeeld is, dankzij het baanbrekende PersVeilig. Desalniettemin nemen agressie en aanvallen toe en zijn er manieren om de bescherming van journalisten te verbeteren.

Het rapport beschrijft de bevindingen en aanbevelingen van de onderzoeksmissie van de MFRR die plaatsvond in februari 2022, geleid door Free Press Unlimited (FPU) samen met het European Centre of Press and Media Freedom (ECPMF) en het International Press Institute (IPI), met deelname van de andere MFRR-partners plus de Committee to Protect Journalists (CPJ) en Reporters Without Borders (RSF), en in samenwerking met de Nederlandse Vereniging voor Journalisten (NVJ).

Download hier het volledige rapport

MFRR Report - Safety of journalists in the Netherlands.pdf

Nog steeds een veilige haven

Nederland blijft over het algemeen een veilige haven voor journalisten en mediawerkers. De stichting PersVeilig speelt een sleutelrol bij het waarborgen en bevorderen van de veiligheid van journalisten en is een opmerkelijk voorbeeld van constructieve samenwerking en dialoog tussen de journalistieke gemeenschap en de staatsautoriteiten. Zowel symbolisch als praktisch maakt PersVeilig duidelijk dat aanvallen en intimidatie van melders niet worden getolereerd en collectief worden aangepakt.

Hoewel de beoordeling van PersVeilig overweldigend positief is, zowel bij de partnerorganisaties van de MFRR als bij de gesprekspartners tijdens de onderzoeksmissie, blijft er op een aantal gebieden ruimte voor verbetering. Daarbij gaat het onder meer om het consequenter toepassen van afgesproken protocollen en het waarborgen van de capaciteit en continuïteit van het project.

Agressie tegen journalisten neemt toe

Ondanks de relatief gunstige omstandigheden voor persvrijheid en goed werkend mechanisme als PersVeilig, bevestigde de MFRR-missie dat agressie tegen journalisten toeneemt te midden van een verharding van het publieke debat en toenemende polarisatie in de samenleving. Ondanks de grote bereidheid om samen te werken tussen de journalistieke gemeenschap en de wetshandhavers, blijft het daarom nodig om te zorgen voor een beter begrip van de rol van de pers tijdens protesten, en voor wijzigingen in de operationele procedures om deze rol te beschermen.

Freelance en vrouwelijke journalisten

Bepaalde categorieën journalisten worden met specifieke bedreigingen geconfronteerd, met name freelanceverslaggevers en vrouwelijke journalisten. Daarbij werd tijdens de missie duidelijk dat bij de Nederlandse benadering van de veiligheid van journalisten een genderlens ontbreekt. En hoewel de Nederlandse beleidsaanpak goed scoort als het gaat om het opzetten van mechanismen om journalisten te beschermen en overtreders te vervolgen, is er ruimte voor verbetering als het gaat om preventie.

Georganiseerde misdaad

Wat de dreigingen van de georganiseerde misdaad betreft, moet er gekeken worden naar op maat gemaakte beschermingspakketten en moet verder worden nagedacht over verbeteringen in de bescherming van journalisten die verslag doen van spraakmakende strafprocessen.

In het licht van de bevindingen en om ervoor te zorgen dat Nederland zijn leiderspositie behoudt als het gaat om de veiligheid van journalisten, heeft de MFRR meer dan twintig specifieke aanbevelingen gedaan aan de autoriteiten van Nederland, de rechtshandhaving, de journalistieke gemeenschap, PersVeilig en sociale media platformen.